2019

2019 — невысакосны год.

Падзеі

Студзень

• 1 студзеня:
  • Уступіла ў сілу рашэнне ЗША пра выхад з ЮНЕСКА.
  • Міжпланетны зонд NASA New Horizons паспяхова праляцеў паўз аб’ект поясу Койпера 2014 MU69 (Ультыма Туле).
  • На пасаду заступіў прэзідэнт Бразіліі Жаір Балсанару.
• 3 студзеня — кітайскі касмічны апарат «Чан’э-4» упершыню сеў на цёмным баку Месяца[1].
• 6 студзеня —Сусветны Патрыярх Канстанцінопальскі Варфаламей I уручыў Мітрапаліту Кіеўскаму і ўсяе Украіны Епіфанію Томас на аўтакефалію Праваслаўнай царквы Украіны.
• 7 студзеня — няўдалая спроба ваеннага перавароту ў Габоне.
• 11 студзеня — парламентарыі Рэспублікі Македонія ўхвалілі папраўкі да Канстытуцыі, якія змянюць назву краіны на Рэспубліку Паўночная Македонія.
• 23 студзеня — Старшыня Нацыянальнай асамблеі Венесуэлы Хуан Гуайдо абвясціў сябе выканаўцам абавязкаў прэзідэнта краіны, нягледзячы на ​​тое, што фактычна і юрыдычна кіраўніком дзяржавы з’яўляецца Нікалас Мадура.
• 30 студзеня — прэзідэнт Мексікі Андрэс Мануэль Лопес Абрадор аб’явіў пра сканчэнне вайны супраць наркамафіі ў краіне[2].

Люты

• 2 лютага — ЗША прыпынілі дзеянне ДРСМД[3], Расія адказала сіметрычна[4].
• 6 лютага — Македонія ўступіла ў НАТА[5].
• 11 лютага — у выніку нападу на школу ў Стоўбцах два чалавекі загінулі і два паранены.
• 13 лютага — Рэспубліка Македонія афіцыйна змяніла назву на Рэспубліку Паўночная Македонія, паводле дамовы з Грэцыяй, што скончыла спрэчку, якая доўжылася з 1991 года, і адкрыла магчымасць уключэння краіны ў НАТА і Еўрапейскі Саюз[6].
• 14 лютага — тэрарыстычны акт супраць картэжа з індыйскімі паліцыянтамі ў індыйскім штаце Джаму і Кашмір (спрэчная тэрыторыя Кашмір); 41 чалавек (40 паліцэйскіх і 1 нападнік тэрарыст-смяротнік) загінуў. Тэракт справакаваў эскалацыю інда-пакістанскага супрацьстаяння ў Кашміры.
• 24 лютага — на рэферэндуме 73,3% жыхароў Кубы прагаласавалі за зацвярджэнне новай канстытуцыі[7].

Сакавік

• 1 сакавіка — баевікі руху «Талібан» напалі на базу Шаробак (афганская правінцыя Гільменд). У выніку атакі загінулі 397 ваеннаслужачых афганскай арміі і замежных войскаў, а таксама як мінімум 9 баевікоў[8].
• 2 сакавіка — старшынёй Саюза кампазітараў Беларусі абрана Алена Атрашкевіч.
• 12 сакавіка — лідары руху «Талібан» дамовіліся з ЗША аб вывадзе амерыканскай арміі з Афганістана[9].
• 14 сакавіка — горад Тэль-Авіў абстраляны ракетамі з боку сектара Газа[10].
• 15 сакавіка — у выніку падвойнага тэракту ў мячэцях горада Крайстчэрч (Новая Зеландыя) загінулі па меншай меры 49 чалавек, каля 50 атрымалі раненні[11].
• 17 сакавіка — у паўночна-ўсходняй частцы інданезійскага вострава Ламбок адбыўся землятрус магнітудай 5,4, загінула 2 чалавек.
• 18 сакавіка:
  • Магутны цыклон абрынуўся на горад Бейра ў Мазамбіку. Загінула больш за 150 чалавек[12].
  • У горадзе Утрэхт (Нідэрланды) невядомы мужчына на адной з прыпынкаў грамадскага транспарту ўвайшоў у трамвай і адкрыў агонь. Паведамляецца аб па меншай меры траіх забітых і некалькіх параненых[13].
• 19 сакавіка — прэзідэнт Казахстана Нурсултан Назарбаеў сышоў у адстаўку[14].
• 21 сакавіка — ЗША прызнаюць суверэнітэт Ізраіля над Галанскімі вышынямі, якія знаходзяцца пад акупацыяй ізраільскай арміяй з 1967 года[15].
• 23 сакавіка:
  • Касым-Жамарт Такаеў падпісаў указ аб перайменаванні Астыны у Нур-Султан.
  • У выніку налёту баевікоў-дагона на вёскі Огасагу і Велінгара (Малі) загінулі 160 прадстаўнікоў народа фульбе.
  • Абвешчана аб паспяховым завяршэнні аперацыі супраць ІДІЛ[16]
• 28 сакавіка — сілы супрацьпаветранай абароны Сірыі адбілі авіяцыйныя ўдары, нанесеныя ВПС Ізраіля па горадзе Алепа[17].
• 31 сакавіка — першы тур прэзідэнцкіх выбараў на Украіне, па выніках якога ў другі тур выйшлі П. Парашэнка і У. Зяленскі.

Красавік

• 2 красавіка — прэзідэнт Алжыра Абдэль Азіз Бутэфліка падаў у адстаўку на фоне масавых пратэстаў у краіне, выконваючым абавязкі кіраўніка дзяржавы прызначаны Абдэль Кадэр Бенсалах.
• 6 красавіка — пасля авіаналёта на пазіцыі Лівійскай Нацыянальнай Арміі на поўдзень ад Трыпалі, абвяшчана аб увядзенні беспалётнай зоны для ваеннай авіацыі над заходняй Лівіяй[18].
• 8 красавіка — Іран унёс шэраг элітных падраздзяленняў УС ЗША ў спіс тэрарыстычных арганізацый, у адказ на аналагічны крок Белага Дома ў адносінах да КВІР[19].
• 10 красавіка — апублікаваны першы фотаздымак чорнай дзіркі.
• 11 красавіка:
  • Інтэрнэт-журналіст, заснавальнік WikiLeaks Джуліян Асанж затрыманы паліцыяй Лондана.
  • Армія Судана здзейсніла ў краіне пераварот, прэзідэнт Амар аль-Башыр адхілены ад улады.
• 15 красавіка — Моцны пажар здарыўся ў саборы Парыжскай Божай Маці.
• 21 красавіка:
  • Другі тур прэзідэнцкіх выбараў на Украіне: перамогу атрымаў Уладзімір Зяленскі.
  • Серыя тэрактаў у гарадах Каломба, Негомба і Батыкалоа (Шры-Ланка) забрала жыцці 262 чалавек. Нападу падвергліся цэрквы і гатэлі.
• 25 красавіка:
  • Ва Уладзівастоку адбылася сустрэча паўночнакарэйскага лідара Кім Чэн Ына і прэзідэнта Расіі Уладзіміра Пуціна.
  • Вярхоўная Рада Украіны прыняла закон аб выключным выкарыстанні ўкраінскай мовы ва ўсіх сферах дзяржаўнага жыцця.
• 30 красавіка:
  • спроба ваеннага перавароту ў Венесуэле
  • Беларуская служба Радыё «Свабода» пакінула радыёхвалі і цалкам пераключылася на іншыя каналы перадачы сігналаў.
  • Уладзімір Пуцін вызваліў Міхаіла Бабіча ад абавязкаў Пасла Расіі ў Беларусі.

Май

• 1 мая — цырымонія інтранізацыі новага імператара Японіі Нарухіта, напярэдадні яго бацька Акіхіта адрокся ад трона.
• 3 мая — у Нацыянальным аэрапорце Мінск адкрылі другую ўзлётна-пасадачную паласу.
• 5 мая — Катастрофа SSJ 100 у аэрапорце Шарамеццева. Загінуў 41 чалавек.
• 6 мая — У Вялікабрытаніі і ЗША адбылася прэм’ера міні-серыяла «Чарнобыль».
• 6 мая — Джад Трамп упершыню стаў чэмпіёнам свету па снукеры.
• 13 мая — У Бруселі прайшоў юбілейны саміт «Усходняга партнёрства», адбыліся імпрэзы ў гонар 10-годдзя праграмы Еўрасаюза.
• 14 мая — Карціна Клода Манэ з серыі «Стагі сена» была прададзеная на аўкцыёне ў Нью-Ёрку за рэкордныя 110,7 мільёна долараў.
• 16 мая — Гібель Яўгена Патаповіча ў Магілёве выклікала пераслед цыганоў.
• 18 мая — прадстаўнік Нідэрландаў Дункан Лоўрэнс атрымаў перамогу на конкурсе «Еўрабачанне» з песняй «Arcade».
• 20 мая — адбылася цырымонія інаўгурацыі Прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага.
• 22 мая — парэшткі 1214 вязняў Брэсцкага гета перапахавалі на Паўночных могілках пад Брэстам.
• 23 мая — Прэзідэнт Інданезіі Джока Відода атрымаў перамогу на прэзідэнцкіх выбарах і застаўся на другі тэрмін.
• 25 мая — паўднёвакарэйскі фільм «Паразіты» рэжысёра Пон Джун Хо ўзнагароджаны «Залатой пальмавай галінай» 72-га Канскага кінафестывалю.
• 26 мая:
  • Незалежны кандыдат Гітанас Наўседа перамог на прэзідэнцкіх выбарах у Літве[20].
  • У матчы за Кубак Беларусі па футболе «Шахцёр» (Салігорск) атрымаў перамогу над «Віцебскам»
  • 83-ы чэмпіянат свету па хакеі завяршыўся перамогай зборнай Фінляндыі.
• 27 мая — Парламент Аўстрыі вынес вотум недаверу канцлеру Себасцьяну Курцу на фоне ўрадавага крызісу.
• 28 мая — у рэгіёнах Рэспублікі Косава з пераважным сербскім насельніцтвам прайшла хваля арыштаў, у адказ Сербія прывяла войска ў баявую гатоўнасць.
• 29 мая — Сейм Латвіі абраў прэзідэнтам Эгілса Левіца.

Чэрвень

• 1 чэрвеня — стартаваў Чэмпіянат свету па футболе сярод жанчын 2019.
• 7 чэрвеня — прэм’ер-міністр Вялікабрытаніі Тэрэза Мэй сышла ў адстаўку з пасады кіраўніка Кансерватыўнай партыі.
• 9 чэрвеня — на прэзідэнцкіх выбарах у Казахстане атрымаў перамогу Касым-Жамарт Такаеў.
• 10 чэрвеня — міністр унутраных спраў Беларусі Ігар Шуневіч падаў у адстаўку.
• 13 чэрвеня — Баскетбалісты «Таронта Рэптарс» у фінале НБА атрымалі перамогу ў серыі з «Голдэн Стэйт Уорыярз».
• 21—30 чэрвеня — Еўрапейскія гульні 2019 у Мінску.
• 22 чэрвеня — На прэзідэнцкіх выбарах ў Маўрытаніі перамогу адтрымаў Махамед Ахмед ульд Газуані.
• 23 чэрвеня — у Празе сотні тысяч людзей выйшлі на дэманстрацыю з патрабаваннем адстаўкі прэм’ер-міністра Андрэя Бабіша.
• 24 чэрвеня — Выбухі ў горадзе Арыс, Туркестанская вобласць Рэспублікі Казахстан; больш за 70 чалавек пацярпелі.

Ліпень

• 1 ліпеня — у выніку пажару на атамнай глыбакаводнай станцыі АС-31 «Лошарык» загінулі 14 расійскіх афіцэраў-падводнікаў.
• 2 ліпеня — Поўнае сонечнае зацьменне назіралася ў Чылі, Аргенціне, а таксама ў паўднёвай частцы Ціхага акіяна.
• 3 ліпеня — ВПС ЛНА нанеслі авіяўдар па Цэнтру міграцыі ў Таджуры. Па меншай меры, 53 чалавекі загінулі і 130 атрымалі раненні.
• 8 ліпеня — Эгілс Левіц заступіў на пасаду Прэзідэнта Латвіі
• 12 ліпеня — Гітанас Наўседа заступіў на пасаду Прэзідэнта Літоўскай Рэспублікі.
• 13 ліпеня — З касмадрома Байканур запушчана расійска-германская арбітальная астрафізічная абсерваторыя «Спектр-РГ».
• 16 ліпеня — Урсула фон дэр Ляен абрана старшынёй Еўрапейскай камісіі.
• 19 ліпеня — байцы іранскага КВІР перахапілі брытанскі танкер ў Армузскім праліве, абвінаваціўшы членаў экіпажа ў «кантрабандзе паліва».
• 20 ліпеня — на Беласточчыне прайшоў апошні канцэрт Фестывалю музыкі маладой Беларусі «Басовішча».
• 22 ліпеня — Індыйская АМС «Чандраян-2», на борце якой знаходзіцца першы індыйскі месяцаход «Праг’ям», стартавала да Месяца.
• 24 ліпеня — Барыс Джонсан абраны прем’ер-мініcтрам Вялікабрытаніі.
• 25 ліпеня — СБУ быў затрыманы расійскі танкер у Чорным моры за ўдзел у блакаванні праходу пад Крымскім мостам пасля керчанскага інцыдэнту[21].

Жнівень

• 1 жніўня — у выніку атрыманых пры тэракце ў сталіцы Самалі раненняў сканаў мэр Магадзіша Абдзірахман Амар Асман.
• 2 жніўня — спыніў дзеянне Дагавор аб ліквідацыі ракет сярэдняй і меншай далёкасці ЗША і Расіяй.
• 3 жніўня — у Тэхасе падчас страляніны ў гандлёвым цэнтры Walmart загінула 20 чалавек, яшчэ як мінімум 26 атрымалі раненні.
• 5 жніўня:
  • Індыя адмяніла асаблівы статус штату Джаму і Кашмір.
  • У Краснаярскім краі, недалёка ад пасёлка Каменка пад Ачынскам, адбыліся выбухі на складзе боепрыпасаў. 12 чалавек пацярпелі.
• 8 жніўня — у Кыргызстане, у выніку аперацыі па затрыманні экс-прэзідэнта краіны Алмазбека Атамбаева, параненыя 36 чалавек і адзін загінуў.
• 10 жніўня — у ходзе баёў Грамадзянскай вайны, сілы Паўднёвага пераходнага савета (ЮПС) Емена захапілі прэзідэнцкі палац Машык ў сталіцы краіны горадзе Адэн.
• 12 жніўня — беларус Генадзь Караткевіч перамог на міжнародных спаборніцтвах Google Code Jam, стаўшы шосты раз запар лепшым праграмістам свету.
• 15 жніўня — Лайнер Airbus A321-211 з-за пашкоджанняў абодвух рухавікоў, вымушаны быў зрабіць аварыйную пасадку пад Жукоўскім.
• 16 жніўня — Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп выказаў пажаданне купіць Грэнландыю ў Даніі.
• 23 жніўня — на Шры-Ланцы скончыўся рэжым надзвычайнага становішча, уведзены пасля тэрактаў, учыненых ісламскімі тэрарыстамі.
• 28 жніўня — Каралева Вялікабрытаніі Лізавета II ухваліла прапанову прэм’ер-міністра краіны Барыса Джонсана прыпыніць працу брытанскага парламента, гэта падзея павялічвае шанцы, што Вялікабрытанія зробіць брэксіт без здзелкі з ЕС.
• 29 жніўня — Аляксей Ганчарук абраны на пасаду Прэм’ер-міністра Украіны.
• 31 жніўня — аб’яўлены дэфолт па дзяржаўнаму доўгу Аргентыны.

Верасень

• 2 верасня:
  • Прэм’ер-міністр Грузіі Мамука Бахтадзэ сышоў у адстаўку.
  • Ураган Дарыян абрынуўся на Багамскія астравы.
• 7 верасня:
  • Паміж Украінай і Расіяй праведзены абмен вязнямі. Сярод вызваленых украінскі кінарэжысёр Алег Сянцоў.
  • Амерыканскі фільм «Джокер» рэжысёра Тода Філіпса ўзнагароджаны «Залатым львом» 76-га Венецыянскага кінафестывалю.
• 13 верасня — У ЗША адбылася 29-я цырымонія ўручэння Шнобелеўскай прэміі.
• 14 верасня — напады на НПЗ Абкайк і Хурайс, прывялі да падзенне здабычы саудаўскай нафты ўдвая (з 9,8 мільёна барэляў да 4,1 мільёна барэляў).
• 17 верасня — адбыліся аварыі на НПЗ у Селіна-Крус (Мексіка) і Санадзара-дэ-Бургондзі (Італія). У выніку інцыдэнтаў ніхто не пацярпеў.
• 20 верасня — акцыя па штурме Зоны 51 правалілася.
• 23 верасня — аргенцінец Ліянель Месі прызнаны найлепшым футбалістам года па версіі FIFA.
• 25 верасня — Літаратурную прэмію імя Ежы Гедройца атрымаў Ілля Сін за кнігу «Libido».
• 26 верасня — Абвешчана пра пачатак слуханняў па імпічменту прэзідэнта ЗША Дональда Трампа
• 27 верасня — Палата прадстаўнікоў ЗША большасцю галасоў (222 — «за», 184 — «супраць») падтрымала імпічмент прэзідэнта Дональда Трампа.
• 29 верасня — У Вільні завяршыўся VIII Міжнародны Кангрэс даследчыкаў Беларусі.
• 30 верасня — Прэзідэнт Перу Марцін Віскара распусціў Кангрэс Рэспублікі. Той у сваю чаргу яго рашэнне не прызнаў, адхіліўшы прэзідэнта ад улады і прызначыўшы выканаўцам яго абавязкаў першага віцэ-прэзідэнта краіны Мерседэс Араас. Гэта прывяло да канстытуцыйнага крызіса ў Перу.

Кастрычнік

• 1 кастрычніка:
  • У Іраку пачалася хваля масавых пратэстаў супраць карупцыі, беспрацоўя і тэрарызму.
  • Пачатак пратэстных акцый на Украіне пад слоганам «Не капітуляцыі!»
• 3 кастрычніка — У Эквадоры пачаліся масавыя пратэсты супраць адмены субсідый на паліва і мер жорсткай эканоміі, прынятых прэзідэнтам Леніным Марэна і яго адміністрацыяй.
• 10 кастрычніка:
  • Лаўрэатамі Нобелеўскай прэміі па літаратуры стаалі Вольга Такарчук і Петэр Гандке.
  • Нацыянальная асамблея Кубы абрала прэзідэнтам краіны Мігеля Дыяса-Канеля.
• 11 кастрычніка — Лаўрэатам Нобелеўскай прэміі міру стаў Абій Ахмед Алі, прэм’ер-міністр Эфіопіі.
• 12 кастрычніка — тайфун «Хагібіс» абрынуўся на Японію.
• 14 кастрычніка:
  • Пачатак пратэстных акцый у Гвінеі, супраць папраўкі да канстытуцыі, якая дазваляе прэзідэнту пераабірацца на трэці тэрмін.
  • У Каталоніі пачаліcя пратэстныя акцыі з-за прысудаў шэрагу лідараў каталонскіх сепаратыстаў.
  • Пачатак пратэстаў у Чылі з-за павышэння коштаў.
• 17 кастрычніка — у Ліване пачалася хваля масавых пратэстаў.
• 22 кастрычніка — прэзідэнты Расіі і Турцыі Уладзімір Пуцін і Рэджэп Таіп Эрдаган падпісалі ў Сочы мемарандум аб узаемаразуменні, які замацаваў новыя зоны ўплыву і згарнуў турэцкую ваенную аперацыя ў паўночна-ўсходняй Сірыі.
• 26 кастрычніка — у сірыйскай правінцыі Ідліб у выніку аперацыі амерыканскіх вайскоўцаў загінуў Абу Бакр аль-Багдадзі — лідар тэрарыстычнай групоўкі «Ісламская дзяржава».
• 30 кастрычніка:
  • Завяршыўся Перапіс насельніцтва Беларусі.
  • Палата Прадстаўнікоў Кангрэсу ЗША прызнала генацыд армян у Асманскай імперыі.

Ліcтапад

• 4 лістапада — Жан-Поль Дзюбуа ўдастоены галоўнай літаратурнай узнагароды Францыі — Ганкураўскай прэміі, за раман «Не ўсе ў свеце жывуць аднолькава».
• 8 лістапада — завяршыўся 26-ы Мінскі міжнародны кінафестываль «Лістапад».
• 10 лістапада — Эва Маралес падаў у адстаўку з пасады прэзідэнта Балівіі на фоне пратэстаў.
• 11 лістапада — праходжанне Меркурыя па дыску Сонца.
• 12 лістапада — адкрыты Картарпурскі калідор для паломнікаў з Індыі, якія жадаюць наведаць гурдвару ў пакістанскім Картарпуры.
• 14 лістапада — Іан Кіку заступіў на пасаду прэм’ер-міністра Малдовы.
• 17 лістапада — Парламенцкія выбары ў Беларусі.
• 22 лістапада — адбылося перапахаванне Кастуся Каліноўскага і іншых паўстанцаў у Вільнюсе.
• 24 лістапада — «Дынама-Брэст» першынствавала ў чэмпіянаце Беларусі па футболе.
• 26 лістапада — землетрасенне ў Албаніі, якое забрала жыцці звыш за 40 чалавек.

Снежань

• 1 снежня:
  • Прэм’ер-міністр Ірака Адзіль Абдул-Махдзі сышоў з пасады на фоне пратэстаў, у якіх загінулі каля 400 чалавек[22].
  • Урсула фон дэр Ляен заступіла на пасаду старшыні Еўрапейкай камісіі.
• 3 снежня — у Чэрвені знесены Дом Кудзіна, помнік архітэктуры канца XIX стагоддзя.
• 4 снежня — спроба дзяржаўнага перавароту ў Лівіі.
• 7 снежня:
  • 32-я цырымонія прысуджэння Еўрапейскай кінапрэміі прайшла ў Берліне. Найлепшым еўрапейскім фільмам прызнана карціна «Фаварытка».
  • Скончаны рэферэндум аб незалежнасці Бугенвіля. 97 % жыхароў выказаліся за аддзяленне рэгіёна ад Папуа — Новая Гвінея.
• 9 снежня — па рашэнні міжнароднага антыдопінгавага агенцтва, расійскія спартсмены на працягу чатырох гадоў не змогуць выступаць на міжнародных спаборніцтвах пад сцягам РФ.
• 10 снежня — падчас страляніны ў Острава (Чэхія) загінула восем чалавек.
• 17 снежня — былога прэзідэнта Пакістана Первеза Мушарафа завочна прысудзілі да смяротнага пакарання.
• 18 снежня — Палата прадстаўнікоў ЗША правяла фінальныя дэбаты па імпічменту прэзідэнта Дональда Трампа.
• 19 снежня — адбылася стральба каля будынка ФСБ у Маскве: 3 чалавекі загінулі.
• 26 снежня:
  • Найлепшым футбалістам года Беларусі прызнаны паўабаронца ФК БАТЭ Ігар Стасевіч.
  • Кольцападобнае сонечнае зацьменне назіралася на Аравійскім паўвостраве, у Індыі і Інданезіі.
• 27 снежня — Катастрофа Fokker 100 пад Алма-Атой.
• 28 снежня — тэракт у Магадыша (Самалі): 94 чалавек загінулі.
• 31 снежня — Атака на пасольства ЗША ў Багдадзе.

Памерлі

Асноўны артыкул: Спіс памерлых у 2019 годзе

• 2 студзеня: Юры Туронак — беларускі дзеяч і гісторык (нар. 26.3.1929).
• 14 студзеня: Павел Адамовіч — мэр Гданьска.
• 26 студзеня: Мішэль Легран — французскі кампазітар.
• 3 лютага: Васіль Сёмуха — беларускі перакладчык.
• 5 лютага: Міхаіл Касцюк — беларускі гісторык.
• 7 лютага: Альберт Фіні — англійскі акцёр.
• 8 лютага: Сяргей Юрскі — савецкі і расійскі акцёр тэатра і кіно, тэатральны рэжысёр, сцэнарыст (нар. 16.03.1935)[23].
• 12 лютага: Гордан Бэнкс — англійскі футбаліст
• 16 лютага: Бруна Ганц — швейцарскі акцёр (нар. 22.03.1941)[24].
• 28 лютага: Андрэ Прэвін - амерыканскі кампазітар
• 1 сакавіка: Жарэс Іванавіч Алфёраў — савецкі і расійскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы.
• 21 сакавіка: Юрый Панцеляймонавіч Грыгор’еў — савецкі архітэктар.
• 29 сакавіка: Аньес Варда — кінарэжысёр, сцэнарыст і прадзюсар мастацкага і дакументальнага кіно, фатограф (нар. 30.05.1928)[25].
• 4 красавіка: Георгій Мікалаевіч Данелія, кінарэжысёр
• 19 красавіка: Мар’ян Дукса, беларускі паэт.
• 15 мая: Бэй Юймін — амерыканскі архітэктар.
• 5 чэрвеня: Ленарт Юхансан — прэзідэнт УЕФА з 1990 па 2007.
• 17 чэрвеня: Мухамед Мурсі — былы прэзідэнт Егіпта.
• 10 ліпеня: Віктар Аляксандравіч Грамыка — беларускі жывапісец.
• 19 ліпеня: Рутгер Хаўэр — нідэрландскі і амерыканскі акцёр[26].
• 25 ліпеня: Беджы Каід Эс-Себсі — прэзідэнт Туніса.
• 27 ліпеня: Карлас Крус-Дыес — венесуэльскі мастак.
• 30 ліпеня: Ганна Іванаўна Кароткіна — беларуская кампазітар.
• 21 жніўня:
  • Леанід Марцінавіч Дайнека — беларускі пісьменнік.
  • Ілья Львовіч Курган — беларускі акцёр, дыктар радыё і тэатральны педагог.
• 25 жніўня: Пятро Васільевіч Васючэнка — беларускі літаратуразнавец і пісьменнік.
• 6 верасня: Роберт Мугабэ — былы прэзідэнт Зімбабвэ.
• 10 верасня: Альберт Аляксеевіч Разін — удмурцкі навуковец і грамадскі дзеяч.
• 21 верасня: Зігмунд Ен — нямецкі лётчык-касманаўт.
• 23 верасня: Алесь Масарэнка — беларускі пісьменнік
• 26 верасня: Жак Шырак — прэзідэнт Францыі
• 1 кастрычніка: Карэл Гот — чэшскі эстрадны спявак.
• 11 кастрычніка: Аляксей Архіпавіч Лявонаў — савецкі касманаўт, першы чалавек, які выйшаў у адкрыты космас.
• 26 кастрычніка: Абу Бакр аль-Багдадзі — лідар тэрарыстычнай групоўкі «Ісламская дзяржава».
• 25 лістапада: Андрэй Жук — французскі ваеннаслужачы беларускага паходжання, кавалер Ордэна Ганаровага легіёна пасмяротна.
• 29 лістапада: Анатоль Андрэевіч Дзялендзік — беларускі драматург, сцэнарыст, празаік.
• 26 снежня: Галіна Барысаўна Волчак — расійская актрыса, рэжысёр, Народная артыстка СССР (1989).

Зноскі

1. ↑ Moss, Trefor. China Lands Probe on the ‘Dark Side’ of the Moon(англ.) . The Wall Street Journal (3 студзеня 2019). Праверана 4 студзеня 2019.
2. ↑ Se acabó la guerra contra el narco: AMLO (нявызн.). afntijuana.info (30 студзеня 2019).
3. ↑ https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/6069375
4. ↑ Госдеп прокомментировал решение России о приостановке участия в ДРСМД
5. ↑ https://www.vesti.ru/doc.html?id=3113141
6. ↑ Македония официально сменила название по договоренности с Грецией
7. ↑ Граждане Кубы одобрили на референдуме принятие новой конституции

8. ↑ [Талибан. Итоги атаки на базу США

   Шаробак, Гильменд, Афганистан](http://anna-news.info/taliban-itogi-ataki-na-bazu-ssha-sharobak-gilmend-afganistan/)

9. ↑ Талибы договорились с США о выводе американских войск из Афганистана (нявызн.). lenta.ru. Праверана 12 сакавіка 2019.
10. ↑ Армия Израиля ответила ударом на ракетный обстрел Тель-Авива из сектора Газа Архівавана 23 сакавіка 2019.
11. ↑ Крупнейший теракт в истории Новой Зеландии: что известно(недаступная спасылка)
12. ↑ “САМОЕ СТРАШНОЕ БЕДСТВИЕ В ИСТОРИИ СТРАНЫ”. В МОЗАМБИКЕ МОЩНЫЙ ЦИКЛОН ЗАТОПИЛ ДОМА И УНИЧТОЖИЛ 90% ГОРОДА
13. ↑ В Утрехте неизвестный устроил стрельбу в трамвае: три человека погибли, несколько ранены (ФОТО)
14. ↑ Нурсултан Назарбаев ушел в отставку (нявызн.). ТАСС. Праверана 19 сакавіка 2019.
15. ↑ Признание США Голанских высот грозит Израилю войной: палестинцы ответили ракетами(недаступная спасылка)
16. ↑ ISIL defeated in final Syria victory: SDF (нявызн.). www.aljazeera.com (23 сакавіка 2019).
17. ↑ ПВО Сирии отразили авиаудар Израиля по Алеппо
18. ↑ Армия Хафтара ввела бесполетную зону для боевой авиации в западном регионе Ливии
19. ↑ Армии террористов: США и Иран обменялись ударами
20. ↑ Будущий президент Литвы призвал сменить риторику в отношении России.
21. ↑ СБУ задержала российский танкер
22. ↑ Протестующие в Ираке добились своего. Премьер ушел в отставку
23. ↑ Памёр расійскі акцёр Сяргей Юрскі (бел.) . Наша ніва (8 лютага 2019). Праверана 8 лютага 2019.
24. ↑ Памёр акцёр, што сыграў звар’яцелага фюрэра ў знакамітым фільме «Бункер (бел.) . Наша ніва (16 лютага 2019). Праверана 19 лютага 2019.
25. ↑ Памерла рэжысёр Аньес Варда (бел.) . Наша ніва (29 сакавіка 2019). Праверана 30 сакавіка 2019.
26. ↑ Памёр акцёр Рутгер Хаўэр (бел.) . Наша ніва (25 ліпеня 2019). Праверана 26 ліпеня 2019.