2 верасня

2 верасня — дзвесце сорак пяты (дзвесце сорак шосты ў высакосны год) дзень года па Грыгарыянскім календары.

Падзеі

• 490 да н.э.: Пасля бітвы пры Марафоне Фейдзіпід пераадолеў бегучы 26 км ад Марафона да Афінаў, каб паведаміць аб перамозе.
• 44 да н.э.: Фараонка Клеапатра VII надала свайму сыну Пталемею XV палову ўлады ў Егіпце
• 44 да н.э.: Першая прамова Цыцэрона супраць Марка Антонія.
• 31 да н.э.: Бітва пры Акцыюме — Актавіян перамог флот Марка Антонія і Клеапатры.
• 911: Дэлегаты князя Алега падпісалі гандлёвае пагадненне з Візантыяй.
• 1192: Рычард Львінае Сэрца і Саладзін падпісалі мірны дагавор паводле якога Іерусалім заставаўся пад арабскім кантролем, але быў адчынены для хрысціянскіх паломнікаў з Еўропы.
• 1621: Пачалася бітва пад Хацінам у час вайны Рэчы Паспалітай і Турцыі.
• 1666: Пачаўся Вялікі лонданскі пажар: каля 10 тыс. дамоў згарэлі на працягу 3 дзён.
• 1737: У Гомелі здарыўся пажар, які ахапіў значную частку горада і прывёў да адчувальных страт.
• 1752: Злучанае Каралеўства перайшло на Грыгарыянскі каляндар.
• 1792: Верасеньская разня падчас Французскае рэвалюцыі: мітынгуючы натоўп забівае трох каталіцкіх біскупаў і больш за дзвесце манахаў.
• 1807: Бамбаваннем Капенгагена Вялікабрытанія перасцерагла Данію ад думкі капітуляваць Напалеону і аддаць яму, такім чынам, дацкі флот.
• 1862: Аўраам Лінкальн аднаўляе Джорджа МакКлелана на пасадзе галоўнакамандуючага паўночнай арміі падчас Грамадзянскай вайны ў ЗША.
• 1864: У ЗША паўночная армія ўвайшла ў Атланту, штат Джорджыя.
• 1870: Франка-Пруская вайна: у бітве пры Седане прускія войскі захапілі ў палон Напалеона III і 100 тыс. яго салдатаў.
• 1898: Бітва пры Амдурмане: Вялікабрытанія пашырае ўплыў на Судан.
• 1901: Віцэ-прэзідэнт ЗША Тэадор Рузвельт сказаў: «Гаварыце мякка, трымаючы вялізную дубіну» — фраза зрабілася афарызмам.
• 1935: Моцны ўраган пайшоў на Фларыду, загінула 423 чалавекі.
• 1939: Гданьск захоплены нацысцкай Германіяй.
• 1945: Капітуляцыя Японіі ў Другой сусветнай вайне.
• 1945: В’етнам абвясціў незалежнасць.
• 1958: Амерыканскі самалёт C-130A-II падбіты каля Ерэвана, увесь экіпаж загінуў.
• 1963: Першая тэлевізійная перадача навінаў у ЗША — CBS Evening News.
• 1969: Першы аўтаматычны адказвальнік усталяваны ў Цэнтры Роквіль, што ў Нью-Йорку.
• 1987: У Маскве судзяць Маціяса Руста, што прыляцеў на Чырвоную Плошчу на ўласным самалёце ў маі 1987 года.
• 1990: Прыднястроўе абвясціла сябе асобнай савецкай рэспублікай.
• 1991: ЗША прызнала незалежнасць Эстоніі, Латвіі і Літвы.
• 1995: Зала славутасцяў рок-н-ролу адкрылася ў Кліўлендзе, Агайа.
• 1996: Афіцыйныя ўлады Філіпінаў падпісалі мір з Нацыянальным Вызваленчым Фронтам Мора.

Нарадзіліся

• 1838: Ліліуакалані, апошняя каралева Гавайскіх астравоў (пам. 1917)
• 1853: Вільгельм Оствальд, нямецкі хімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі(пам. 1932)
• 1862: Генрых Кнір, нямецкі мастак
• 1877: Фрэдэрык Содзі, англійскі хімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі (пам. 1956)
• 1889: Ісак Груневальд, шведскі мастак
• 1894: Іозеф Рот, аўстрыйскі пісьменнік (пам. 1939)
• 1913: Біл Шэнклі, шатландскі футбольны трэнер
• 1923: Рэнэ Том, французскі матэматык
• 1933: Мацьё Керэку, прэзідэнт Беніна
• 1952: Дзмітрый Аляксандравіч Апарын, беларускі хімік-арганік
• 1953: Джон Зорн, амерыканскі кампазітар
• 1955: Яўген Мірановіч, беларускі і польскі гісторык, грамадска-культурны дзеяч
• 1964: Кіану Рыўз, амерыканскі акцёр
• 1966: Сальма Хаек, мексіканская актрыса
• 1969: Роберт Хабек, нямецкі палітык

Памерлі

• 421: Канстанцый III, рымскі імператар
• 595: Іаан IV Поснік, Патрыярх Канстанцінопальскі
• 1031: Святы Эмерык, каталіцкі святы
• 1800: Мацей Радзівіл, беларускі драматург, кампазітар, аўтар лібрэта аперэт (нар. 10.11.1749)
• 1814: Жан Эмануэль Жылібер, французскі натураліст, хірург і анатом, стваральнік і кіраўнік Гродзенскай медыцынскай акадэміі (нар. 21.6.1741)
• 1910: Анры Русо, французскі мастак-прымітывіст
• 1937: П’ер дэ Кубертэн, заснавальнік сучасных Алімпійскіх гульняў (нар. 1863)
• 1969: Хо Шы Мін, в’етнамскі прэзідэнт (нар. 1890)
• 1970: Васіль Сухамлінскі, украінскі савецкі педагог
• 1973: Джон Рональд Руэл Толкін, брытанскі пісьменнік і мовазнаўца
• 1991: Альфонса Гарсія Роблес, мексіканскі дыпламат, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру
• 1992: Барбара Мак-Клінтак, амерыканскі навуковец
• 1998: Мікола Гайдук, беларускі пісьменнік, журналіст, краязнавец, настаўнік (нар. 29.5.1933)
• 2016: Іслам Карымаў, прэзідэнт Узбекістана (нар. 30.1.1938)

Святкуюць

• В’етнам: Дзень незалежнасці
• Прыднястроўе: Дзень незалежнасці