25 студзеня

25 студзеня — дваццаць пяты дзень года па Грыгарыянскім календары

Падзеі

• 817: Абранне Пасхалія I Папам Рымскім.
• 1153: Балдуін III Іерусалімскі пачаў аблогу Ашкелона.
• 1323: Князь Гедымін у пасланні да грамадзян Любека, Штральзунда, Брэмена, Магдэбурга, Кёльна запрасіў святароў, рыцараў і рамеснікаў у ВКЛ.
• 1554: Заснаваны горад Сан-Паўлу (Бразілія).
• 1701: У Маскве заснавана Школа матэматыкі і навігацыйных навук.
• 1831: Польскі сойм абвясціў пра скіданне расійскага цара Мікалая І з польскага стальца — узнікненне лозунгу: «За вашу і нашу свабоду!»
• 1924: У Вільні распачалася Беларуская канферэнцыя (сконч. 28 студзеня).
• 1924: У французскім альпійскім гарадку Шамані пачаліся першыя Зімовыя Алімпійскія гульні.
• 1972: Мільённы жыхар нарадзіўся ў Мінску.
• 1990: Створаны Лельчыцкі краязнаўчы музей.
• 1992: Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Францыяй.
• 1995: Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Камбоджай.
• 2004: Міхаіл Саакашвілі заступіў на пасаду прэзідэнта Грузіі.

Нарадзіліся

• 750: Леў IV Хазар, візантыйскі імператар
• 1477: Ганна Брэтонская, каралева Францыі
• 1585: Хендрык Аверкамп, нідэрландскі жывапісец
• 1627: Роберт Бойль, англійскі хімік, фізік і філосаф (пам. 30.12.1691)
• 1708: Пампеа Батоні, італьянскі жывапісец
• 1736: Жазеф Луі Лагранж, французскі матэматык і астраном
• 1739: Шарль Франсуа Дзюмур’е, французскі генерал
• 1743: Фрыдрых Генрых Якобі, нямецкі пісьменнік і філосаф (пам. 10.3.1819)
• 1759: Роберт Бёрнс, шатландскі паэт (пам. 21.7.1796)
• 1783: Уільям Колгейт, амерыканскі бізнесмен
• 1804: Антон Адынец, паэт, перакладчык, мемуарыст, выдавец
• 1869: Адам Гурыновіч, беларускі паэт
• 1874: Уільям Сомерсет Моэм, англійскі пісьменнік (пам. 16.12.1965)
• 1882: Вірджынія Вульф, англійская пісьменніца
• 1886: Вільгельм Фуртвенглер, нямецкі дырыжор і кампазітар
• 1903: Любоў Мазалеўская, беларуская актрыса, рэжысёр, педагог (пам. 1964)
• 1917: Ілля Прыгожын, бельгійскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі (1977)
• 1928: Эдуард Шэварднадзэ, савецкі і грузінскі палітык, прэзідэнт Грузіі (1995—2003)
• 1934: Жан-П’ер Івараль, французскі мастак
• 1938: Уладзімір Высоцкі, рускі бард, паэт і акцёр (пам. 25.7.1980)
• 1942: Эйсебіа, партугальскі футбаліст (пам. 5.1.2014)
• 1955: Аляксандр Лакотка, беларускі архітэктар, гісторык архітэктуры, этнограф
• 1981: Аліша Кіз, амерыканская паэтэса і спявачка
• 1982: Noemi, італьянская спявачка
• 1985: Ціна Караль, украінская спявачка і актрыса, тэлевядучая, грамадскі дзеяч.

Памерлі

• 844: Рыгор IV, Папа Рымскі
• 1586:Лукас Кранах Малодшы, нямецкі мастак і графік
• 1818: Эліяс Марцін, шведскі пейзажыст
• 1852: Фадзей Белінсгаўзен, рускі мараплавец (нар. 20.9.1820)
• 1885: Альфонса XII, кароль Іспаніі (нар. 28.11.1857)
• 1911: Вацлаў Федаровіч, беларускі краязнавец, калекцыянер, юрыст (нар. 25.9.1848)
• 1938: Тамаш Грыб, беларускі грамадска-палітычны і культурны дзеяч (нар. 19.3.1895)
• 1947: Аль Капонэ, амерыканскі гангстэр (нар. 17.1.1899)
• 1951: Сяргей Іванавіч Вавілаў, савецкі фізік, Прэзідэнт Акадэміі навук СССР (нар. 24.3.1891)
• 1990: Ава Гарднер, амерыканская актрыса
• 2015: Дэміс Русас, грэчаскі спявак

Святкуюць

•  Расія — Дзень студэнцтва (Таццянін дзень)
•  Уэльс — Дзень святой Дуйнвэн, валійскае свята закаханых
•  Шатландыя — Бёрнсава вячэра