5 студзеня

5 студзеня — пяты дзень года па Грыгарыянскім календары

Падзеі

• 1066: Каранаваўся Гаральд II Годвінсан, апошні англасаксонскі кароль перад заваяваннем Англіі нармандцамі
• 1477: Паражэнне бургундскіх войскаў пад Нансі і завяршэнне Бургундскіх войнаў
• 1665: У Парыжы выйшла першае ў свеце навуковае перыядычнае выданне «Journal des savants» — «Часопіс вучоных»
• 1919: У Мюнхене заснавана Нацыянал-сацыялістычная нямецкая рабочая партыя
• 1933: Пачатак будаўніцтва ў Сан-Францыска аднаго з самых вядомых у свеце мастоў — «Залатой Варот»
• 1939: Міністэрства ўнутраных спраў Германіі вынесла рашэнне, што караімы не належаць да яўрэйскай абшчыны і іх «расавая псіхалогія» не з’яўляецца яўрэйскай
• 1948: Студыя «Warner Brothers» паказала першы каляровы дакументальны фільм
• 1957: Абвешчана дактрына Эйзенхаўэра, якая стала канцэпцыяй знешняй палітыкі ЗША на Блізкім Усходзе
• 1984: У Мінску заснаваны музей «Дом Ваньковічаў»
• 1993: Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Чэхіяй
• 2005: Адкрыта малая планета Эрыс

Нарадзіліся

• 1104: Еўфрасіння Полацкая, княжна полацкая, асветніца, прылічаная да святых (пам. 23.5.1173)
• 1209: Рычард, кароль Германіі
• 1838: Мары Энмон Каміль Жардан, французскі матэматык
• 1874: Джозеф Эрлангер, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне (1944)
• 1876: Конрад Адэнаўэр, першы канцлер пасляваеннай Германіі (пам. 19.4.1967)
• 1907: Кастусь Губарэвіч, беларускі драматург (пам. 3.7.1987)
• 1921: Фрыдрых Дзюрэнмат, швейцарскі драматург
• 1931: Уладзімір Піліповіч, беларускі акадэмік, дырэктар Інстытута электронікі АН БССР
• 1931: Алвін Эйлі, амерыканскі харэограф
• 1932: Умберта Эка, італьянскі пісьменнік
• 1938: Аляксандр Вайтовіч, беларускі акадэмік, фізік і палітык
• 1941: Хаяо Міядзакі, японскі рэжысёр
• 1958: Ігар Бархаткоў, беларускі мастак-жывапісец, калекцыянер

Памерлі

• 1066: Эдуард Спаведнік, англійскі кароль
• 1465: Карл Арлеанскі, французскі паэт
• 1477: Карл Смелы, герцаг Бургундыі
• 1589: Кацярына Медычы, каралева Францыі
• 1762: Лізавета Пятроўна, імператрыца расійская
• 1775: Емяльян Пугачоў, які выдаваў сябе за імператара Пятра ІІІ
• 1810: Казімір Рагоўскі, тэолаг-езуіт, філосаф, педагог
• 1875: Адам Завадскі, віленскі друкар і выдавец
• 1922: Эрнэст Шэклтан, брытанскі даследчык Антарктыкі
• 1970: Макс Борн, нямецкі і брытанскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы
• 2008: Аляксандр Абдулаў, савецкі і расійскі акцёр тэатра і кіно (нар. 29.5.1953)
• 2014: Эйсебіа, партугальскі футбаліст

Святкуюць

• Беларусь: Дзень работнікаў сацыяльнай абароны
• ЗША: Нацыянальны дзень птушак